Kadın veya erkek tüm bireylerde en son süren dişler yirmi yaş dişleridir. Genellikle 17 ile 25 yaşlar arasında sürmesi nedeniyle yirmi yaş dişi olarak adlandırılan dişlerin ağızda bırakılıp bırakılmaması konusunda farklı görüşler mevcuttur. Doğru bir pozisyonda sürmesi ve çevresindeki dokulara zarar vermemesi halinde yirmi yaş dişlerinin yerinde bırakılmasında herhangi bir sakınca yoktur.
Fakat çene kemiğine kaynayarak doğru sürmeyen dişlerin ileriki yaşlarda ağız ve diş sağlığına zarar vereceği düşünülüyorsa, çekilmesi çok daha doğru olacaktır. Bu gibi durumlarda dişin olağan dışı geliştiği röntgen marifetiyle tespit edilerek uzman hekimler tarafından çekilmesi gerekir. Diş arkında yer darlığı olması halinde dişin sürmesi diş eti - kemik ve yanlarında yer alan dişlerin engeline takılabilmektedir. Yirmilik dişlerin çekilmesini gerektiren birçok sebep mevcuttur.
Ağız ve çene operasyonlarından olan yirmilik dişlerinin çekilmesine karar verilmesi için bireylerin uzman diş hekiminin kontrollerinden geçmesi gerekir. Doktorlar tarafından dişin çekilmesini gerektirecek durumlar arasında il sırada dişte meydana gelen çürükler yer almaktadır.
Diş Çürükleri
Ağız içerisinde bulunan bakteriler ve tüketilen yiyecekler yeni sürmekte olan dişin sürme sırasında açtığı yuvada birikmekte ve hem 20 yaş dişini hem de yanında yer alan azı dişini tehdit ederek, ağız ve diş sağlığını bozar. Bu şekilde gelişme gösteren çürükleri tespit etmek ve tedavisini sağlamak oldukça zordur. Çoğu zaman bu tip çürüklerle birlikte diş ve çenede ağrılar ve enfeksiyon oluşumu sebebiyle apseyle sonuçlanan ağır tabloların ortaya çıkması muhtemeldir. Bu sebeple, çürük 20 yaş dişinin çekilmesini gerektiren sebepler arasında yer almaktadır.
Basınç sebebiyle oluşan ağrılar
Yirmi yaş dişlerinin sürmesi sırasında komşu dişlere basınç uygulaması nedeniyle bireyler kuvvetli ağrılar hissedebilmektedir. Bazı hallerde aşınmaya yol açan basınç, dişin çekilmesi sonrasında ortadan kalkar.
Diş eti hastalıkları
Bir bölümü çıkmış olan yirmi yaş dişinin etrafında ve üzerinde biriken yiyecek artıklarından beslenen bakteriler, enfeksiyon gelişmesine uygun ortamlar oluşturur. Böyle durumlarda bireylerde hissedilir derecede ağır ağız kokuları, ödem, ağrı gibi sorunlar baş gösterir. Müdahale edilmemesi halinde enfeksiyonun lenfler aracılığı ile bireyin yanak ve boyun bölgesine yayılması muhtemeldir. Bunun gibi diş eti hastalıkları durumlarında hastanın ağız sağlığına yeniden kavuşması adına yirmilik dişlerin çekilmesi gerekebilir.
Ortodontik sebepler
Yirmi yaş dişlerinin sürdüğü dönemlerde oluşan basınç, diğer dişleri de etkiler ve dişlerde çapraşık görünümlere sebep olabilir. Bu tür şekil bozuklukları ortodonti bölümünde yapılan uygulamalarla düzeltilerek hastanın doğal görünüme kavuşması sağlanır. Ortodonti ile ilgili sayfamızda bu tür durumlarda uygulanan tedaviler daha ayrıntılı bir şekilde anlatılmaktadır. Sayfamızı ziyaret etmeniz halinde ortodonti ile ilgili geniş bilgilere sahip olabilirsiniz.
Protezlerle ilgili sorunlar
Ağız sağlığı adına bireylere takılması düşünülen protezlerin planlaması yapılırken 20 yaş dişlerinin de hesaba katılması zorunludur. Yirmilik dişin protez yapımı öncesinde çekilmesi gerekir. Aksi takdirde protez yapımından sonra çekilen 20 yaş dişleri, değişen ağız yapısına göre yeniden yapılmak zorundadır.
Kist oluşumları
Çok sık olmamakla birlikte gömük bir 20 yaş dişinin kist oluşumlarına sebebiyet verdiği görülmüştür. Ağızda ve dişte meydana gelen kist oluşumları kemik yıkımı, çene genişlemesi gibi sorunların yanı sıra 20 yaş dişinin etrafında yer alan dişlerin yer değiştirmesine veya zarar görmesine neden olabilmektedir. Bu tür oluşumların teşhis edilmesi durumunda yirmi yaş dişi çekilerek kist temizlenmelidir. Bu sayede çene kemiklerinin yıkımı önlenebilmektedir. Kistler nadiren de olsa daha geniş alanlara yayılarak tümöre dönüşebilmekte çene kemiğinde kendiliğinden kırılma gibi sonuçlara sebep olabilmektedir.
20 yaş dişleri herhangi bir rahatsızlık vermese bile, bozuk pozisyonda sürmesi sebebiyle de çekilebilmektedir. İleriki dönemlerde önemli sorunlara yol açabileceği ve ağzı diş sağlığını olumsuz etkileyebileceği düşünülen yirmi yaş dişleri, hekim kontrolü sonrası çekilmelidir. Diş fırçası ve diş ipi ile yapılan temizliklerde en zor ulaşılan bölgede yer alan yirmi yaş dişler, zamanla çürüklere yol açabilecek olan bakteriler için en uygun çoğalma alanıdır. Bu sebeple kötü pozisyonda süren yirmi yaş dişleri şikayete yol açsın veya açmasın 14 ile 22 yaşları arasında çekilerek, ileride oluşabilecek ağız ve diş sorunları ortadan kaldırılmalıdır.
