Ortopedik endoskopinin bir dalı olan Artroskopi, eklem içinin artroskop adı verilen bir aletle görüntülenmesidir. Önceleri sadece hastalık tanısı koymak amacıyla kullanılan Artroskopların yardımıyla günümüzde artık çeşitli ameliyatlar yapılabilmektedir. Böylece Artroskopi, bugün tanısal Artroskopi ve Artroskopik Cerrahiye verilen isim haline gelmiştir. Artroskopik cerrahi ameliyatları kapalı ameliyatlar olarak da bilinirler. Artroskopi tekniğinin üstünlüğü Klasik ameliyatlara göre eklemin açılmamasından kaynaklanmaktadır. Ameliyat sonrasında oluşan komplikasyonların en aza inmesi ve rehabilitasyonun daha kısa ve kolay olması böylece kısa zamanda günlük aktivitelere, spora, hatta işe dönebilme imkanı Artroskopik ameliyatların önde gelen başlıca avantajlarıdır. Artroskopi diz, omuz, dirsek, ayak bileği, el bileği ve kalça eklemlerine uygulanabilmektedir. Artroskopi uygulaması anesteziyle ve ameliyathane şartlarında yapılmaktadır. Tanı koyma amaçlı basit uygulamalar lokal anesteziyle (sınırlı uyuşturma) yapılabilir ancak tedavi amaçlı artroskopilerin uygulanması için bölgesel veya genel anestezi kullanılır. Görüntü almak için eklemin içi bir sıvı kullanılarak şişirilir, işlem sonrasında bu sıvı boşaltılır. Ameliyat esnasında, eklem içerisindeki yapılar 4-6 kez büyütülerek görüntü alınır, böylece ayrıntılı bir tanı koyma imkanı sağlanır. Kamera, açık cerrahi uygulama sırasında zor ulaşılan bölgeleri de görüntüleyebildiği için eksiksiz bir tanı koyma işlemi yapılır. Tanısal inceleme yapıldıktan sonra, eklem içinde saptanan hastalıkların tedavisi, yine küçük kesiklerden içeriye yerleştirilen mekanik, motorlu veya termal enerji (radyofrekans veya lazer) aletleri kullanılarak yapılabilir. Artroskopik işlemlerin bitiminde hastanede kalma süresi yapılan işlemin derecesine göre değişebilir. Bazı basit işlemler sonrasında aynı gün içerisinde taburcu olunabilirken, bazı durumlarda birkaç gün hastanede kalınması gerekebilir.
Artroskopi Hangi Durumlarda Uygulanır?
Artroskopik cerrahi genelde büyük eklemleri yakından ilgilendiren hastalıkların birçoğunun tanı ve tedavisinde kullanılır.
Diz Eklemi
Menisküs yırtıklarının çıkartılması ve onarımı, ön ve arka çapraz bağ yırtıklarının onarımı, eklem kıkırdağı sorunlarının düzeltilmesi, eklem içi biyopsiler, kistler ve iyi huylu tümörlerin alınması, romatizmal hastalıklarda eklemi döşeyen sinovya dokusun çıkartılması, eklemi ilgilendiren kırıkların tedavisi, sürekli tekrarlayan diz kapağı çıkıklarının tedavisi, travma veya ameliyat sonrası ortaya çıkan hareket kısıtlılıklarının düzeltilmesi, kıkırdak-kemik dokusu nakilleri artroskopiyle veya artroskopi destekli açık yöntemler ile yapılabilir.
Ayak Bileği Eklemi
Kıkırdak kopmaları, burkulma sonrasıda meydana gelen yumuşak doku ezilmeleri, futbolcuların ayak bileğindeki kemik çıkıntıların giderilmesi, eklem içi biyopsiler ve sinovyal zarın çıkartılması, ayak bileği artrodezi (sıkıntılı olan eklemin hareketsiz ve ağrısız hale getirilmesi), eklemi ilgilendiren kırıklar artroskopi yardımı ile tedavi edilebilir. Ayak bileği çevresi tendonlarına yönelik bazı girişimler de artroskopik endoskopi ile yapılabilir.
Omuz Eklemi
Omuzda sürekli tekrarlayan çıkıkların tedavisi, omuz çevresindeki kas sıkışmaları ve yırtılmalarının onarımı, tutulan omuzdaki hareket kısıtlılıklarının açılması, eklem içi kıkırdak ve biseps kirişindeki sorunlarının tedavisi, sinovyal dokuların temizlenmesi artroskopik olarak yapılabilir.
Diğer Eklemler
Dirsek, el bileği, kalça gibi eklemlerin hastalıklarının tanı ve tedavisinde artroskopi günümüzde her geçen gün daha fazla kullanılmaktadır.
Açık Cerrahiye Göre Artroskopik Cerrahinin Avantajları Nelerdir?
Açık cerrahi operasyon esnasında ekleme ulaşabilmek için sağlam dokuların kesilmesi gerekir. Buna karşılık olarak artroskopi işlemi uygulanırken sağlam dokulara zarar verilmeyecek şekilde çok küçük kesiklerden gerçekleştirildiği için ameliyat sonrasında ortaya çıkan ağrı açık cerrahiye göre çok daha azdır. Eklemde oluşabilecek enfeksiyon ve hareket kısıtlığı riski çok daha düşüktür. Hastanede kalma süresinin az olduğu gibi günlük yaşam aktiviteleri ve spora dönüş süresi de çok daha kısadır. Cerrahiden hemen sonra rehabilitasyona başlanabilir.
Artroskopik Cerrahi Sonrasında Oluşabilecek Komplikasyonlar Nelerdir?
Uygulanan bütün cerrahi işlemlerde olduğu gibi artroskopik cerrahinin uygulanmasından sonra da komplikasyonlar olabilir. Eklemde bulunan ve iğne ile boşaltılması gereken şişlik ve hemartroz (kan birikmesi), damar ve sinir yaralanmaları, kullanılan aletlerin işlen sırasında eklem içinde kırılması enfeksiyon, ven trombozu (toplar damarlarda oluşan kan pıhtısı), yaranın iyileşmesi sorunları, teknik nedenlerden ötürü açık cerrahiye geçilmesi gibi komplikasyonlar görülebilir. Ancak bu komplikasyonların görülme riski oldukça düşüktür ve binde bir ile yüzde dört arasında değişir. Aynı zamanda uygulanan anestezi yönteminin de kendine özgü komplikasyonları olabilir.
