Astigmat, gözlerde bulanık görmeye sebep olan çok yaygın bir görme bozukluğudur. Korneanın (gözdeki şeffaf olan ön kapağı) çok düzensiz bir şekilde veya bazı durumlarda gözün iç kısmındaki lensin eğriliği sebebiyle oluşur. Düzensiz şekilli olan lens veya kornea, ışığın retinaya, gözün arka kısmındaki ışığa duyarlı yüzey üzerinde doğru bir şekilde odaklanmasını önler. Sonuç olarak, görme herhangi bir mesafeden bulanıklaşır. Bu göz rahatsızlığına ve baş ağrısına yol açabilir. Çoğu insan bir dereceye kadar astigmata sahiptir. Hafif astigmatizm genellikle görmeyi etkilemez ve tedavi gerektirmez. Astigmata sıklıkla hipermetropi ve miyopi gibi diğer görme koşullarında ortaya çıkar. Birlikte etkileyen bu görme koşullarına kırılma hataları denir. Astigmatın spesifik nedenleri bilinmemektedir. Kalıtsal olabilir ve genellikle doğumdan itibaren mevcuttur. Zamanla azalabilir veya artabilir.

Astigmat Neden Olur?

Korneanın ve merceğin eğriliği, tam olarak gözün arka kısmındaki retinaya odaklanmak için göze giren ışığı büker. Astigmatta, korneanın veya lensin yüzeyi biraz farklı bir eğriliğe sahiptir. Korneanın yüzeyi bir futbol topu gibi şekillenir, göz ışınlarını tek bir noktaya odaklayamaz. Görme, herhangi bir mesafeden odağın dışına çıkar. Ek olarak, lensin göz içindeki eğriliği de değişebilir ve astigmatta bir artış veya azalmaya neden olabilir. Bu değişiklik sıklıkla yetişkinliklerde görülür ve doğal olarak oluşan kataraktın gelişmesinden önce de olabilir. Bazen göz yaralanması veya bazı göz ameliyatları sonrasında da astigmat gelişebilir. Astigmat aynı zamanda nispeten nadir bir durum nedeniyle de oluşur. Korneanın aşamalı olarak inceldiği ve koni şeklini aldığı keratokonus da bu durumu tetikleyebilir.  Ayrıca bu durum, gözlükle açık bir şekilde düzeltilemeyen zayıf görmeye neden olan çok sayıda astigmat ile sonuçlanır. Keratokonuslu insanlar genellikle net görüş için kontakt lenslere ihtiyaç duyarlar ve ileriki yaşlarda ise kornea nakline ihtiyaç duyabilirler.

Astigmat Nasıl Teşhis Edilir?

Doktor, astigmatı kapsamlı bir göz muayenesi ile teşhis edebilir. Astigmat testi, gözlerin ışığa nasıl odaklandığını ölçmekte ve görüşü iyileştirmek için gereken optik lenslerin gücünü belirlemektedir. Bu test ise şunları içerebilir:

• Görme keskinliği: Mesafe grafiğindeki harflerin okunmasıyla görme keskinliği ölçülebilir. Görme keskinliği bir kesir olarak verilir (örneğin, 20/40). En üstteki sayı standartlaştırılmış test mesafesidir (20 feet) ve en alttaki sayı okunan en küçük harfin boyut bölümüdür. 20/40 görme keskinliğine sahip bir insan, 40 metrede açıkça görülmesi gereken bir yazıyı okumak için 20 metreden içeri girmelidir.
• Keratometri / Topografi: Bir keratometre, korneanın eğriliğini ölçmede kullanılan birincil araçtır. Korneaya bir ışık çemberi odaklanarak ve onun yansımasını ölçerek, korneanın yüzeyinin o alanının tam eğriliğini belirlemek mümkündür. Bu ölçüm özellikle kontakt lenslere uygunluğun belirlenmesinde kritik öneme sahiptir. Kornea topografisi ise korneanın kontur haritasını oluşturur ve korneanın şeklinin daha da detayını sunar.

Bu testlerden gelen bilgilerle göz doktoru, kişinin astigmat olup olmadığını rahatlıkla belirleyebilir.

Astigmat Nasıl Tedavi Edilir?

Astigmatı olan kişilerin net görüşü yeniden kazanması için çeşitli tedavi seçenekleri vardır.  Bunlar:

• Gözlük: Astigmatı olan insanlar öncelikle görme keskinliklerini geliştirmek için gözlük kullanmayı seçerler. Gözlük, astigmatı telafi eden özel bir silindirik lens reçetesi içerebilir. Bu durum, merceğin belirli bölümlerinde ek güç sağlar. Genel olarak, her mesafeden net görüş sağlamak için tek görüşlü bir lens önerilir.
• Kontak lens: Bazı insanlar gözlükten ziyade kontakt lenslerle daha iyi ve keskin bir görüş sağlayabilir. Kontakt lensler daha net görüş ve geniş bir görüş alanı sağlayabilir. Bununla birlikte, kontakt lensler doğrudan gözlere takıldığı için düzenli olarak temizlik ve bakım gerektirirler. Standart yumuşak lensler astigmat düzeltilmesinde etkili olmayabilir. Bununla birlikte, özel torik yumuşak kontakt lensler birçok astigmat türünü düzeltebilir.
• Ortokeratoloji: Korneayı yeniden şekillendirmek için bir dizi sert kontakt lensin yerleştirilmesini içerir. Hasta, gece gibi sınırlı bir süre boyunca kontakt lensler takar ve sonra bunları çıkarır. Orta derecede astigmatı olan kişiler, günlük aktivitelerinin çoğu için geçici olarak merceksiz net görüş elde edebilirler. Ortokeratoloji, görme sorununu kalıcı olarak iyileştirmez.
• Lazer ve diğer kırma cerrahi uygulamalar: Astigmat ayrıca korneanın PRK (fotorefraktif keratektomi) veya LASIK (lazer in situ keratomileusis) ile yeniden şekillendirilmesiyle de düzeltilebilir. PRK uygulaması dokuyu yüzeysel olarak korneanın iç katmanlarından uzaklaştırır. LASIK ise dokuyu sadece korneanın iç katmanından uzaklaştırır.

Eğer sizde de astigmat sorunu varsa, görme probleminizi düzeltmek, görsel ve yaşam tarzı ihtiyaçlarınızı en iyi şekilde karşılamak için hastanemizden randevu alabilirsiniz.